Khi bị Gút ngoại trừ tuân thủ theo pháp đồ điều trị của bác sĩ, bạn cần xây dựng thực đơn phù hợp để quá trình điều trị hiệu quả hơn. Cùng Bếp khéo tay bỏ 2 thực đơn cho người bị Gút cũng như bỏ túi những món nên và không nên ăn ở bài viết dưới đây!
Mục lục
- 1 Bệnh gút là gì?
- 2 Vài nguyên tắc dinh dưỡng cần biết cho người bị gút
- 3 Thực đơn chi tiết cho người bị gút
- 3.1 Thực đơn 1
- 3.2 Thực đơn 2
- 4 Thực phẩm nên và không nên của thực đơn cho người bị gút
Bệnh gút là gì?
Bệnh gút là một loại viêm khớp gây ra bởi sự tích tụ axit uric trong máu. Khi nồng độ axit uric tăng cao, nó có thể kết tinh thành những tinh thể sắc nhọn, tập trung trong các khớp, thường là ở ngón chân cái, gây ra đau đớn, sưng tấy, đỏ và nóng. Các cơn gút cấp tính có thể rất dữ dội và kéo dài trong vài ngày.
Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút và ngăn ngừa các cơn gút cấp tính. Ngoài ra, nếu tuân theo chế độ ăn uống phù hợp, người bệnh gút có thể:
- Giảm số lượng và mức độ nghiêm trọng của các cơn gút
- Cải thiện sức khỏe tổng thể
- Giảm nguy cơ mắc các biến chứng do bệnh gút gây ra, chẳng hạn như sỏi thận và bệnh tim.
- Ngoài ra, duy trì cân nặng hợp lý và tập thể dục thường xuyên cũng là những yếu tố quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút.
Vài nguyên tắc dinh dưỡng cần biết cho người bị gút
Tránh thức ăn chứa nhiều purin
Purin là một hợp chất tự nhiên có trong cơ thể và một số loại thực phẩm. Khi purin bị phân hủy, chúng tạo ra axit uric. Ăn quá nhiều thực phẩm giàu purin có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu, dẫn đến các cơn gút.
Một số loại thực phẩm giàu purin bao gồm:
- Thịt đỏ: Thịt bò, thịt bê, thịt cừu, thịt lợn
- Hải sản: Cá thu, cá mòi, cá trích, tôm, cua, sò điệp
- Nội tạng động vật: Gan, thận, tim, lách, ruột,….
- Đồ ăn nhanh: Xúc xích, thịt nguội, pate
- Đồ uống có đường: Nước ngọt, nước tăng lực
Uống nhiều nước
Uống đủ nước giúp cơ thể đào thải axit uric ra khỏi máu qua đường nước tiểu. Người bệnh gút nên uống ít nhất 2-3 lít nước mỗi ngày. Nước lọc là lựa chọn tốt nhất, ngoài ra bạn có thể uống trà thảo mộc hoặc nước trái cây ít đường.
Hạn chế đồ uống có cồn
Rượu bia, đặc biệt là bia, có thể làm tăng nồng độ axit uric trong máu và làm cho các cơn gút trở nên tồi tệ hơn. Người bệnh gút nên hạn chế hoặc tránh hoàn toàn đồ uống có cồn.
Giảm cân nếu thừa cân
Thừa cân béo phì có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh gút và khiến bệnh trở nên khó kiểm soát hơn. Giảm cân, thậm chí chỉ một lượng nhỏ, cũng có thể giúp giảm nồng độ axit uric trong máu và cải thiện các triệu chứng của bệnh gút.
Cách giảm cân an toàn cho người bệnh gút:
- Ăn uống lành mạnh: Chọn thực phẩm ít purin, nhiều chất xơ và chất béo tốt.
- Tập thể dục thường xuyên: Bạn nên chăm tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày. Kiên trì tập luyện 4 – 5 ngày một tuần.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ: Bác sĩ có thể giúp bạn xây dựng kế hoạch giảm cân phù hợp với tình trạng sức khỏe của bạn.
Thực đơn chi tiết cho người bị gút
Thực đơn 1
Bữa sáng: Cháo yến mạch với trái cây
Nguyên liệu thực hiện:
- 1/2 chén yến mạch
- 1 chén nước hoặc sữa không béo
- 1/2 quả táo hoặc lê thái lát
- 1 ít hạt chia hoặc hạt lanh
Cách làm:
- Đun sôi nước hoặc sữa không béo.
- Thêm yến mạch và nấu đến khi chín mềm.
- Thêm trái cây thái lát và hạt chia hoặc hạt lanh.
- Khuấy đều và thưởng thức.
Kết hợp yến mạch với trái cây trong bữa ăn giúp người bệnh gút có được một bữa ăn vừa ngon miệng, vừa đầy đủ dinh dưỡng, đồng thời hỗ trợ kiểm soát bệnh gout hiệu quả.
Bữa trưa: Salad gà nướng với rau xanh
Nguyên liệu thực hiện:
- 100g ức gà
- Rau xà lách, cải bó xôi, cà chua bi, dưa leo
- 1 muỗng canh dầu ô liu
- Nước cốt chanh, muối, tiêu
Cách làm:
- Ướp gà với muối, tiêu, nướng chín và thái lát.
- Trộn các loại rau với dầu ô liu và nước cốt chanh.
- Thêm gà nướng lên trên và thưởng thức
Salad gà nướng với rau xanh là món ăn tuyệt vời cho người bệnh gút. Gà nướng cung cấp protein chất lượng cao, ít purin, giúp xây dựng cơ bắp mà không làm tăng nguy cơ cơn gút. Rau xanh giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất, giúp ổn định lượng đường trong máu, giảm cholesterol xấu (LDL), và giảm viêm. Thêm hạt và dầu ô liu tăng cường chất béo tốt, hỗ trợ sức khỏe tim mạch. Salad này không chỉ ngon mà còn giúp kiểm soát triệu chứng gút hiệu quả.
Bữa tối: Súp lơ xanh hấp với ức gà nướng
Nguyên liệu:
- 100g ức gà
- Súp lơ xanh
- Tỏi, dầu ô liu, muối, tiêu
Cách làm:
- Ướp gà với tỏi, muối, tiêu và nướng chín.
- Hấp súp lơ xanh đến khi mềm.
- Bày gà và súp lơ ra đĩa, rưới chút dầu ô liu lên trên.
Súp lơ xanh hấp với ức gà nướng tốt cho người bệnh gút vì ức gà ít purin, giàu protein chất lượng cao, giúp xây dựng cơ bắp mà không làm tăng nguy cơ cơn gút. Súp lơ xanh giàu chất xơ, vitamin, và khoáng chất, giúp giảm viêm, ổn định lượng đường trong máu, và giảm cholesterol xấu (LDL). Món ăn này hỗ trợ kiểm soát triệu chứng gút vô cùng hiệu quả.
Bữa phụ: Trái cây tươi (táo, lê, chuối)
Khẩu phần:
- 1 quả táo
- 1 quả lê
- 1 quả chuối
Trái cây tươi như táo, lê, và chuối là lựa chọn tuyệt vời cho bữa phụ của người bệnh gút vì chúng chứa ít purin, giúp giảm nguy cơ cơn gút. Chúng giàu chất xơ, vitamin, và khoáng chất, giúp kiểm soát lượng đường trong máu, giảm viêm, và duy trì sức khỏe tổng thể. Những loại trái cây này cũng cung cấp năng lượng và dinh dưỡng mà không gây tăng cân, hỗ trợ kiểm soát bệnh gút hiệu quả.
Thực đơn 2
Bữa sáng: Bánh mì nguyên cám với bơ đậu phộng
Nguyên liệu thực hiện:
- 2 lát bánh mì nguyên cám
- 2 muỗng canh bơ đậu phộng không đường
Cách làm:
- Phết bơ đậu phộng lên bánh mì.
- Có thể thêm lát chuối hoặc trái cây khác nếu muốn.
Bánh mì nguyên cám là một lựa chọn tuyệt vời cho người bị bệnh gút vì nó giàu chất xơ, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và ổn định lượng đường trong máu, hai yếu tố nguy cơ gây bệnh này. Ngoài ra, bánh mì nguyên cám chứa ít purin, làm cho nó phù hợp với chế độ ăn của người bệnh gút. Chất xơ trong bánh mì nguyên cám còn giúp bạn no lâu hơn, hạn chế cảm giác thèm ăn và kiểm soát cân nặng, điều quan trọng trong việc kiểm soát bệnh gút.
Bơ đậu phộng cũng là một thực phẩm có lợi cho người bị bệnh gút. Nó giàu protein, giúp xây dựng và sửa chữa cơ bắp, hỗ trợ quá trình phục hồi sau các cơn gút. Chất béo trong bơ đậu phộng là chất béo không bão hòa đơn và đa, giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), tốt cho sức khỏe tim mạch.
Bữa trưa: Cơm gạo lứt với cá hồi và rau củ luộc
Nguyên liệu cần chuẩn bị:
- 1/2 chén cơm gạo lứt
- 100g cá hồi
- Bông cải xanh, cà rốt, đậu Hà Lan luộc
Cách làm:
- Nấu cơm gạo lứt.
- Nướng hoặc hấp cá hồi.
- Luộc rau củ và bày ra đĩa cùng cơm và cá hồi.
Cơm gạo lứt với cá hồi và rau củ luộc là món ăn tuyệt vời cho người bệnh gút. Gạo lứt giàu chất xơ, giúp kiểm soát lượng đường trong máu và giảm cholesterol xấu (LDL), hỗ trợ tiêu hóa và giảm viêm. Cá hồi chứa nhiều axit béo omega-3, có tác dụng chống viêm, giúp giảm sưng và đau do gút.
Đồng thời, cá hồi cũng giàu protein chất lượng cao và ít purin, giảm nguy cơ gây cơn gút. Rau củ luộc cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, hỗ trợ hệ miễn dịch và giảm viêm, đồng thời giàu chất xơ. Món ăn này không chỉ cung cấp dinh dưỡng cân đối mà còn hỗ trợ hiệu quả trong việc kiểm soát triệu chứng gút và cải thiện sức khỏe tổng thể.
Bữa tối: Đậu hũ sốt cà chua với cơm gạo lứt
Nguyên liệu:
- 1 miếng đậu hũ
- 2 quả cà chua
- Hành, tỏi, dầu ô liu, muối, tiêu
- 1/2 chén cơm gạo lứt
Cách làm:
- Rán hoặc nướng đậu hũ đến khi vàng.
- Xào hành, tỏi với dầu ô liu, thêm cà chua thái lát, muối, tiêu và nấu chín.
- Cho đậu hũ vào sốt cà chua, nấu thêm vài phút.
- Bày ra đĩa cùng cơm gạo lứt.
Đậu hũ sốt cà chua với cơm gạo lứt là một món ăn rất tốt cho người bệnh gút. Đậu hũ là nguồn protein thực vật chất lượng cao, chứa ít purin, giúp giảm nguy cơ bùng phát cơn gút. Sốt cà chua giàu chất chống oxy hóa, như lycopene, giúp giảm viêm và bảo vệ tế bào khỏi tổn thương. Gạo lứt cung cấp nhiều chất xơ, giúp kiểm soát lượng đường trong máu và giảm cholesterol xấu (LDL).
Bữa phụ: Sữa chua ít đường hoặc không đường
Sữa chua ít đường hoặc không đường là một lựa chọn tốt cho người bệnh gút vì nó không chứa purin, một chất có thể tăng nguy cơ gout. Sữa chua cung cấp canxi và protein, giúp duy trì sức khỏe xương và cơ bắp mà không gây áp lực lên các khớp, giúp giảm nguy cơ các cơn đau do viêm khớp của bệnh gút. Sữa chua cũng giàu probiotics tự nhiên, giúp cân bằng hệ vi sinh trong ruột và cải thiện hệ tiêu hóa. Đồng thời, sự ít đường hoặc không đường trong sữa chua cũng giúp kiểm soát lượng đường trong máu, hỗ trợ quản lý bệnh gút hiệu quả.
Thực phẩm nên và không nên của thực đơn cho người bị gút
Thực phẩm nên ăn
- Rau cải xanh: Rau cải xanh như cải bắp cải, bóng cải, bắp cải tím là nguồn chất xơ tốt và giúp làm giảm mức độ acid uric trong cơ thể.
- Trái cây tươi: Trái cây như lê, dâu, cherry, và cam chứa nhiều vitamin C và chất chống oxy hóa, giúp giảm viêm và hỗ trợ cơ thể loại bỏ acid uric.
- Các loại hạt và hạt giống: Hạt giống lúa mạch, hạt hướng dương, hạt bí đỏ là các nguồn chất xơ và protein thực vật tốt.
- Cá hồi và cá thu: Cá hồi và cá thu là các nguồn protein tốt và ít purin so với thịt đỏ.
- Nước uống nhiều nước: Uống nước ít nhất 8 ly mỗi ngày để giúp loại bỏ acid uric ra khỏi cơ thể.
Thực phẩm nên hạn chế hoặc tránh:
- Thịt đỏ: Thịt bò, thịt heo và thịt gia cầm có thể gây ra tăng acid uric, do đó nên hạn chế.
- Hải sản: Nhất là các loại hải sản như sò điệp, ghẹ, tôm, và cua có thể chứa nhiều purin, cần hạn chế.
- Rượu và bia: Rượu và bia có thể gây tăng acid uric trong cơ thể, cần tránh hoặc hạn chế sử dụng.
- Đồ ăn nhanh và thực phẩm chứa nhiều đường: Các loại thực phẩm này thường chứa nhiều chất béo bão hòa và đường, có thể gây tăng cân và tăng cơ hội mắc bệnh gút.
- Các loại đậu và hạt: Các loại đậu như đậu đen, đậu lăng, và lạc có thể chứa nhiều purin, cần hạn chế.
Vậy là bạn vừa điểm qua 2 thực đơn cho người bị gút vừa thơm ngon, hấp dẫn mà lại còn có thể cải thiện sức khỏe đến bất ngờ rồi. Hãy bỏ túi những gợi ý này ngay và đừng quên thường xuyên theo dõi chuyên mục chế độ ăn uống để bỏ túi thêm nhiều thực đơn và kiến thức tốt cho sức khỏe nhé!